Współpraca z CERT – jak zgłaszać incydenty?
W poprzednim artykule przedstawiliśmy proces zarządzania incydentami bezpieczeństwa, krok po kroku. Kolejnym kluczowym elementem jest współpraca z wyspecjalizowanymi zespołami reagowania, takimi jak CERT Polska (CSIRT NASK), oraz prawidłowe zgłaszanie incydentów cyberbezpieczeństwa. W niniejszym tekście wyjaśnimy, dlaczego zgłaszanie incydentów ma tak istotne znaczenie, jak prawidłowo je przeprowadzić oraz jakie obowiązki i praktyczne aspekty należy przy tym uwzględnić.
Znaczenie zgłaszania incydentów
Zgłoszenie incydentu to działanie, które ma konsekwencje nie tylko dla organizacji dotkniętej problemem, ale także dla całego ekosystemu cyberbezpieczeństwa. Informacje przekazywane do CERT pozwalają:
- identyfikować i neutralizować nowe zagrożenia,
- ostrzegać inne podmioty przed trwającymi kampaniami phishingowymi czy malware,
- wspierać działania prewencyjne w skali krajowej,
- gromadzić wiedzę o taktykach i technikach atakujących, co wzmacnia przyszłą odporność organizacji.
Dzięki zgłoszeniom budowana jest baza wiedzy, która wspiera zarówno podmioty komercyjne, jak i instytucje państwowe w walce z cyberprzestępczością. W praktyce oznacza to, że każda organizacja, nawet mała firma czy użytkownik indywidualny, może realnie przyczynić się do bezpieczeństwa cyfrowego w kraju.
Jak wygląda proces zgłaszania incydentów cyberbezpieczeństwa?
Oficjalny kanał do kontaktu z CERT to formularz online dostępny pod adresem incydent.cert.pl. Dzięki niemu cały proces przebiega w sposób szybki i uporządkowany.
W formularzu można określić m.in.:
- typ incydentu,
- okoliczności zdarzenia i jego skutki,
- dane techniczne, nagłówki wiadomości, adresy URL, logi systemowe.
Dobrą praktyką jest dołączanie możliwie pełnych informacji. Im dokładniejsze zgłoszenie incydentu, tym skuteczniejsza analiza i szybsza reakcja ekspertów.
Jakie incydenty można zgłosić do CERT?
Formularz zgłoszeniowy CERT pozwala na szybkie wybranie odpowiedniej kategorii zdarzenia. Dzięki temu zgłoszenie jest kierowane do właściwego trybu analizy. Kategorie obejmują m.in.:
- Złośliwa domena – strony wyłudzające dane osobowe lub środki finansowe,
- Podejrzana wiadomość SMS – treść wiadomości mogącej prowadzić do phishingu,
- Podejrzana wiadomość e-mail – podejrzane załączniki, próby szantażu czy podszywania się,
- Oszustwo – fałszywe sklepy internetowe i inne próby podszywania się,
- Ransomware – zaszyfrowane pliki z żądaniem okupu,
- Złośliwe oprogramowanie – próbki wirusów lub inne szkodliwe programy,
- Podejrzany telefon – np. namawianie do zainwestowania pieniędzy, wyłudzenia kredytowe,
- Podatności – błędy w oprogramowaniu lub aplikacjach internetowych,
- Nielegalne treści – zgłoszenia kierowane do zespołu Dyżurnet.pl,
- Dezinformacja – treści o charakterze manipulacyjnym, wprowadzające w błąd,
- Inne – wszystkie pozostałe incydenty niepasujące do powyższych kategorii.
Dlaczego zgłoszenie incydentu ma znaczenie?
Świadomość zagrożeń w sieci rośnie, ale wciąż zbyt wiele osób i firm nie wie, jak postępować w przypadku incydentu. Tymczasem zgłoszenie incydentu to pierwszy i jeden z najważniejszych kroków w kierunku ograniczenia strat i zabezpieczenia się przed kolejnymi atakami. Prawidłowe zgłaszanie incydentów cyberbezpieczeństwa pozwala nie tylko chronić siebie, ale także realnie wpływać na poprawę poziomu bezpieczeństwa cyfrowego w Polsce.
Dzięki narzędziom CERT proces jest prosty i dostępny dla każdego. Zgłoszenie można złożyć online, wybierając odpowiednią kategorię incydentu – od oszustw internetowych i phishingu, przez złośliwe oprogramowanie, aż po próby wyłudzeń telefonicznych czy ataki hakerskie. Taka standaryzacja sprawia, że każdy sygnał trafia do odpowiednich ekspertów i może być szybko poddany analizie.
W praktyce oznacza to, że jeśli zastanawiasz się, gdzie zgłosić oszustwo internetowe, jak zgłosić oszustwo internetowe, gdzie zgłosić próbę wyłudzenia pieniędzy przez telefon albo gdzie zgłosić atak hakera, zawsze warto rozpocząć od formularza dostępnego na stronie incydent.cert.pl. To najprostszy sposób, by zgłoszenie trafiło do krajowego zespołu reagowania i zostało obsłużone zgodnie z priorytetami bezpieczeństwa.
Trzeba pamiętać, że zgłoszenie nie kończy się na samym formularzu. To element kultury organizacyjnej i społecznej odpowiedzialności. Każda firma, która wdraża procedury zgłaszania incydentów i konsekwentnie je stosuje, zwiększa nie tylko własną odporność, ale także zaufanie klientów i partnerów biznesowych. Z kolei każdy użytkownik indywidualny, który zgłasza fałszywy sklep, podejrzany e-mail czy próbę oszustwa telefonicznego, realnie pomaga w walce z cyberprzestępczością. Współpraca z CERT pokazuje, że w obliczu cyberzagrożeń nie jesteśmy sami. Każde zgłoszenie incydentu jest cegiełką budującą wspólny mur ochronny. Im więcej takich zgłoszeń trafia do analityków CERT, tym szybciej można reagować na kampanie przestępcze, ostrzegać innych i ograniczać skutki ataków. To właśnie dzięki wspólnym działaniom możemy uczynić Internet miejscem bezpieczniejszym i bardziej odpornym na wyłudzenia, ataki hakerskie i oszustwa.
